Sürdürülebilir Akıllı Şehir Ekosistemi için Blockchain Tabanlı Yenilikçi Bir Kripto Para Modeli: TENGRİ Coin
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15778074Anahtar Kelimeler:
Akıllı Şehirler, Blockchain, Sürdürülebilirlik, TENGRİ Coin, Yenilenebilir EnerjiÖzet
Amaç – Bu çalışma, çevresel sürdürülebilirliği teşvik eden bir blockchain tabanlı model olan TENGRİ Coin’i tanıtmaktadır. Proje, sürdürülebilir akıllı şehir ekosistemlerinde bireylerin çevresel katkılarını ödüllendirmek için yenilikçi bir yaklaşım sunmayı amaçlamaktadır. Geri dönüşüm, enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerji kullanımı gibi çevre dostu uygulamaları teşvik ederek, bireylerin karbon ayak izini azaltmalarına katkı sağlar. TENGRİ Coin, bireylerin günlük hayatta çevresel sorumluluklarını yerine getirirken kazanç elde etmelerini sağlayan bir mekanizma sunar.
Tasarım/veri/metodoloji – Çalışma, blockchain teknolojisini kullanarak bireylerin çevresel faaliyetlerini kayıt altına almayı ve bu faaliyetlerden elde edilen katkıları ödüllendirmeyi hedefleyen bir model geliştirmiştir. Modelde, kullanıcıların geri dönüşüm miktarları, ürettikleri yenilenebilir enerji ve enerji tasarrufu gibi veriler, blockchain ağı üzerinden şeffaf bir şekilde izlenmektedir. Ödüllendirme sistemi, akıllı sözleşmeler aracılığıyla otomatik olarak çalışır ve bireylerin kazandıkları TENGRİ Coin'leri cüzdanlarına aktarır.
Bulgular – TENGRİ Coin modeli, kullanıcıların çevre dostu davranışlarını nicel olarak ölçülebilen bir teşvik mekanizmasıyla desteklemektedir. Blockchain tabanlı şeffaf altyapı hem bireylerin hem de yerel yönetimlerin çevresel katkılarını kolayca takip etmelerine olanak tanır. Bireyler kazandıkları coinleri, fatura ödemeleri, toplu taşıma, sosyal projeler veya enerji paylaşımı gibi alanlarda kullanabilir.
Özgünlük/değer – Bu çalışma, literatürdeki temel eksiklik olan çevresel katkıların gerçek zamanlı izlenebilirliği ve tokenize edilmiş ödül sistemleri arasındaki entegrasyonu sağlayan ilk blockchain tabanlı modeldir. Model, yerel yönetimlerle bireyler arasında veri paylaşımını şeffaf bir şekilde yöneterek iş birliği ekosistemini somutlaştırmaktadır.
Referanslar
Abadi, J., & Brunnermeier, M. K. (2021). Blockchain Economics. https://markus.scholar.princeton.edu/sites/g/files/toruqf2651/files/blockchain_paper_v11f.pdf (12.11.2024)
Ali, S., Umar, M., Naveed, M., & Shan, S. (2024). Assessing the impact of renewable energy tokens on BRICS stock markets: A new diversification approach. Energy Economics, 134, 107523. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2024.107523
Amega, K., Moumouni, Y., Lare, Y., Bhandari, R., Takaudo, P., & Madougou, S. (2024). Power system transformation in emerging countries: A SWOT/ PESTLE analysis approach towards resiliency and reliability. Heliyon, 10, e33018. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e33018
Andoni, M., Robu, V., Flynn, D., Abram, S., Geach, D., Jenkins, D., Mccallum, P., & Peacock, A. (2018). Blockchain technology in the energy sector: A systematic review of challenges and opportunities. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 100, 143-174. https://doi.org/10.1016/j.rser.2018.10.014
Avrupa Birliği. (2024). 'Fit for 55': Council adopts key pieces of legislation delivering on 2030 climate targets. https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2023/04/25/fit-for-55-council-adopts-key-pieces-of-legislation-delivering-on-2030-climate-targets/ (15.11.2024)
Avrupa Komisyonu. (2024). European Commission launches the EU Blockchain observatory and forum, 2018. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_18_521 (18.11.2024)
Birleşmiş Milletler Türkiye. (2024). Birleşmiş milletler sürdürülebilir kalkınma amaçları. https://turkiye.un.org/tr/sdgs. (12.11.2024)
Buterin, V. (2014). A next-generation smart contract and decentralized application platform, Ethereum whitepaper. https://blockchainlab.com/pdf/Ethereum_white_paper-a_next_generation_smart_contract_and_decentralized_application_platform-vitalik-buterin.pdf (05.01.2025)
Chainalysis: The Blockchain Data Platform. (2024). https://www.chainalysis.com (18.11.2024)
Climate Coin. (2024). İklim Koin. https://www.climateaction.org/images/uploads/documents/CLIMATECOIN-WHITEPAPER-1.pdf. (19.11.2024)
Crypto. (2024). Proof of Work vs Proof of Stake. https://crypto.com/tr/university/proof-of-stake-vs-proof-of-work (19.11.2024)
Cryptopotato. (2024). Solana ağındaki 18 saatlik kesintinin nedeni neydi? solana ekibi açıkladı. https://cryptopotato.com/language/tr/solana-agindaki-18-saatlik-kesintinin-nedeni-neydi-solana-ekibi-acikladi/#:~:text=Solana%20ekibinin%20birkaç%20dakika%20içinde,da%20ağın%20kesintiye%20uğramasıyla%20sonuçlandı (21.11.2024)
Derek, S. (2023). Tokenized carbon credits. Ledger. 8. https://doi.org/10.5195/ledger.2023.294.
Erbek, M. (2002). Anadolu motifleri: Çatalhöyük'ten günümüze. Kültür Bakanlığı Yayınları, ISBN: 9751727901, s. 217, Ankara.
Energy Web Token. (2024). Enerji Web Tokeni. https://www.energyweb.org. (26.11.2024)
Groenfeldt, T. (2024). 7 European banks form blockchain consortium for SMEs, 2017. https://www.forbes.com/sites/tomgroenfeldt/2017/06/28/7-europeanbanks-form-blockchain-consortium-for-smes/#4301004f3818 (26.12.2024)
Gupta, Y. S., & Mukherjee, S. (2022). A reward-based framework for recovery and utilization of recyclable wastes using blockchain. OITS International Conference on Information Technology (OCIT), 609-613, Bhubaneswar, India. https://doi.org/10.1109/OCIT56763.2022.00118
Horasan, A., Pura, T., & Sönmez, F. (2021). Yeni nesil veri güvenliği bağlamında dağıtık sistemler üzerinde blockchain kullanımı ve Bitcoin uygulaması. Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi, 1(2), 110-118.
Hyperledger Fabric. (2024). A blockchain platform for the enterprise, hyperledger fabric. https://hyperledger-fabric.readthedocs.io/en/release-2.5/ (21.11.2024)
IEEE Standards Association (IEEE SA). (2024). IEEE 1547-2018, IEEE standard for interconnection and interoperability of distributed energy resources with associated electric power systems interfaces. https://standards.ieee.org/ieee/1547/5915/
Jiang, P., Zhang, L., You, S., Van Fan, Y., Tan, R. R., Klemes, J. J., & You, F. (2023). Blockchain technology applications in waste management: Overview, challenges and opportunities. Journal of Cleaner Production, 421, 138466. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2023.138466
Kirli, D., Couraud, B., Robu, V., Salgado Bravo, M., Norbu, S., Andoni, M., Antonopoulos, I., Negrete Pincetic, M., Flynn, D., & Kiprakis, A. (2022). Smart contracts in energy systems: A systematic review of fundamental approaches and implementations. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 158, 112013. https://doi.org/10.1016/j.rser.2021.112013
Kouhizadeh, M., Saberi, S., & Sarkis, J. (2021). Blockchain technology and the sustainable supply chain: Theoretically exploring adoption barriers. International Journal of Production Economics, 231, 107831. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2020.107831
Miśkiewicz, R., Matan, K., & Karnowski, J. (2022). The role of crypto trading in the economy, renewable energy consumption and ecological degradation. Energies, 15, 10, 3805. https://doi.org/10.3390/en15103805
Merz, M. (2024). Enerchain project overview and key insights, 2018. https://hamburg-business.com/en/news/blockchain-energy-based-projects-across-hamburg (24.01.2025)
Mondal, S., & Kulkarni, S. G. (2022). A blockchain based transparent framework for plastic waste management. 14th International Conference on COMmunication Systems & NETworkS (COMSNETS), 332-334, Bangalore, India. https://doi.org/10.1109/COMSNETS53615.2022.9668574
Münter, M. T. (2024). PESTLE-Analysis. Reference Module in Social Sciences.Naifar, N. (2025a). Interactions between renewable energy tokens, oil shocks, and clean energy investments: Do COP26 policies matter? Energy Policy, 198, 114497. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2025.114497
Naifar, N. (2025b). Redefining market interdependencies: The ethereum merge's effect on 4IR assets, renewable energy, and tokens. Finance Research Letters, 73, 106680. https://doi.org/10.1016/j.frl.2024.106680
Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. https://www.ussc.gov/sites/default/files/pdf/training/annual-national-training-seminar/2018/Emerging_Tech_Bitcoin_Crypto.pdf (14.11.2024)
Okta, P., Made, U., & Upayana, S. (2023). Blockchain technology for circular economy in Plastic Bank. SinkrOn. 8. 637-646. https://doi.org/10.33395/sinkron.v8i2.12210.
Oyebode, O. J., Chhabra, S., Thakur, G. D, N., Ibrahim, W. K., & Alazzam, M. B. (2023). Improvement of solid waste management by using blockchain technology. 3rd International Conference on Advance Computing and Innovative Technologies in Engineering (ICACITE), 621-625, Greater Noida, India. https://doi.org/10.1109/ICACITE57410.2023.10182424
Paliwal, V., Chandra, S., & Sharma, S. (2020). Blockchain technology for sustainable supply chain management: A systematic literature review and a classification framework. Sustainability, 12, 18, 7638. https://doi.org/10.3390/su12187638
Peng, P., Liang, F., Fu, Y., Chen, Y., Qui, L. S., & Qi, H. (2024). Unraveling the dynamic nexus: Green cryptocurrencies and their role in sustainable market evolution. Energy, 313, 133660. https://doi.org/10.1016/j.energy.2024.133660
Plastic Bank. (2024). Plastik Bank. https://plasticbank.com (15.11.2024)
Power Ledger Coin. (2024). https://powerledger.io. (28.12.2024)
Rahman, M., Chowdhury, S., Shorfuzzaman, M., Hossain, M. K., & Hammoudeh, M. (2023). Peer-to-Peer power energy trading in blockchain using efficient machine learning model. Sustainability, 15, 18, 13640. https://doi.org/10.3390/su151813640.
Resmi Gazete. (2024). Sermaye piyasası kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/07/20240702-1.htm.
Sedlmeir, J., Buhl, H. U., Fridgen, G., & Keller, R. (2020). The energy consumption of blockchain technology: Beyond myth. Business Information Systems Engineering, 62, 599–608. https://doi.org/10.1007/s12599-020-00656-x.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİDB). (2024a). Paris anlaşması. https://iklim.gov.tr/paris-anlasmasi-i-34.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİDB). (2024b). Birinci ulusal katkı beyanı. https://www.iklim.gov.tr/db/turkce/haberler/files/T%C3%BCrkiye%20Cumhuriyeti%20G%C3%BCncellenmi%C5%9F%20Birinci%20Ulusal%20Katk%C4%B1%20Beyan%C4%B1(1).pdf.
İçişleri Bakanlığı. (2024). Mülki idari bölümleri. https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (02.12.2024)
Thalor, M., Gargote, A., Sonigara, A., Lohar, R., & Bhangale, T. (2024). Incentivized blockchain-based decentralized e-waste management: A sustainable model for green computing and circular economy. IEEE International Conference on Blockchain and Distributed Systems Security (ICBDS), 1-5, Pune, India. https://doi.org/10.1109/ICBDS61829.2024.10837178
Tüfekçi, A., & Karahan, Ç. (2019). Blokzincir teknolojisi ve kamu kurumlarınca verilen hizmetlerde blokzincirin kullanım durumu. Verimlilik Dergisi, 4, 157-193.
Walport, M. (2024). Distributed ledger technology: Beyond blockchain, 2016. Londra: UK Government Office for Science. https://assets.publishing.service.gov.uk/media/5a818d6fe5274a2e87dbe3dd/gs-16-1-distributed-ledger-technology.pdf (14.11.2024)
Wang, X., Liu, J., & Xie, Q. (2024). Quantile frequency connectedness between energy tokens, crypto market, and renewable energy stock markets. Heliyon, 10, 3, e25068. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e25068
World Bank. (2024). Carbon pricing. https://www.worldbank.org/en/programs/pricing-carbon. (28.11.2024)
Yang, N. (2023). Research on the recycling pricing game of PV modules from the perspective of blockchain. 3rd International Conference on Computer Science and Blockchain (CCSB), 116-120, Shenzhen, China. https://doi.org/10.1109/CCSB60789.2023.10398792
Yang, Y., Zhao, L., Chen, L., Wang, C., & Wang, G. J. (2025). The spillover effects between renewable energy tokens and energy assets. Research in International Business and Finance, 74, 102672. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2024.102672
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Kategori
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Mert Ökten

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.